Κόκκινα δάνεια θεωρούνται εκείνα στα οποία ο δανειολήπτης αδυνατεί να πληρώσει τόκους ή δόση (ανάλογα με τη μορφή του δανεισμού) και η καθυστέρηση καταβολών είναι άνω των 90 ημερών. Το ποσό των μη εξυπηρετούμενων δανείων έχει φθάσει πλέον τα 107 δις. ευρώ (ήτοι 52% των συνολικών δανείων) και πλέον αριθμούν τα 2 εκατομμύρια για στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια.
Ο τομέας των κόκκινων δανείων συνάδει με τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, με την ανεργία, η οποία επίσημα αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο 24,5%, με την ύπαρξη των πιστωτικών ιδρυμάτων, την ύπαρξη της ίδιας της αγοράς και την ενδεχόμενη ανάπτυξη αυτής. Το ίδιο το μέγεθος του προβλήματος διαμορφώνει μια κατάσταση πέρα από κάθε λογική και ιδιαίτερα κρίσιμη όχι μόνο για τα πιστωτικά ιδρύματα, αλλά για την χρηματοδότηση της αγοράς, την επιβίωση των επιχειρήσεων και της ελληνικής οικονομίας.
Το πρόβλημα κατά συνέπεια είναι μάλλον μεγαλύτερο και τελικώς μόνο η ανάπτυξη θα μπορούσε να δώσει μια ρεαλιστική και ουσιαστική λύση διαμορφώνοντας αργά και σταδιακά συνθήκες βιωσιμότητας σε μια πολύ ταλαιπωρημένη αγορά. Άρα η κινητικότητα επί του θέματος είναι μάλλον αυτονόητη και κρίσιμη.
Όλα αυτά τα δεδομένα και η συνεπαγόμενη διαφορετική πολιτική που ακολουθούν πλέον τα πιστωτικά ιδρύματα, διαμορφώνουν σημαντική ευκαιρία επανόδου για όσες επιχειρήσεις αλλά και νοικοκυριά έχουν κόκκινα δάνεια. Είναι απολύτως βέβαιο ότι διαμορφώνεται σταδιακά μια νέα μορφή αντιμετώπισης των προβληματικών δανείων, η οποία προβλέπει εξέταση της κάθε περίπτωσης μεμονωμένα για το εκάστοτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο και ρύθμιση με βάση τις ανάγκες αποπληρωμής του κάθε δανείου, είτε αυτά χρειάζονται μία προσωρινή, είτε μία μόνιμη εξεύρεση λύσης.
Οι τύποι ρύθμισης, για την βέλτιστη αντιμετώπισή τους, κατηγοριοποιούνται ως εξής. Τύποι ρύθμισης με διάρκεια μικρότερη των πέντε ετών ορίζονται ως βραχυπρόθεσμοι τύποι ρυθμίσεων και επιλέγονται συνήθως σε περιπτώσεις που οι δυσκολίες αποπληρωμής κρίνονται, βάσιμα, προσωρινές. Οι τύποι ρύθμισης με διάρκεια μεγαλύτερη των πέντε ετών, αντιμετωπίζονται, σε συνδυασμό ενδεχόμενα με την αύξηση του αριθμού τους και την παράταση του χρόνου αποπληρωμής, λαμβάνοντας σε κάθε περίπτωση υπ’ όψιν, συντηρητικές παραδοχές για την εκτιμώμενη μελλοντική ικανότητα αποπληρωμής του δανειολήπτη μέχρι τη λήξη του προγράμματος αποπληρωμής. Ως τύπος οριστικής διευθέτησης ορίζεται οποιαδήποτε μεταβολή του είδους συμβατικής σχέσης μεταξύ πιστωτικού ιδρύματος και δανειολήπτη ή ο τερματισμός αυτής, με στόχο την οριστική τακτοποίηση της απαίτησης του πιστωτικού ιδρύματος έναντι του δανειολήπτη και η οποία μπορεί να συνδυάζεται με παράδοση (εθελοντική ή υποχρεωτική) της εμπράγματης εξασφάλισης στο πιστωτικό ίδρυμα προς μείωση του συνόλου της απαίτησης ή ακόμα και με ρευστοποίηση των εξασφαλίσεων προς κάλυψη της απαίτησης.
Η διαδικασία ρύθμισης των δανείων αυτών συντελείται μέσω ειδικών επιτροπών / μονάδων που στελεχώνουν τα πιστωτικά ιδρύματα, με σκοπό να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις των νέων συνθηκών για την εξεύρεση κοινής λύσης μεταξύ αυτών και των δανειοληπτών, έχοντας ως στόχο να πραγματοποιείται μία κατά το δυνατόν πιο αντικειμενική διαχείριση αυτών. Σαν αποτέλεσμα, τα πιστωτικά ιδρύματα επιδεικνύουν πλέον μεγαλύτερη ευελιξία, καλύτερη διάθεση σε ένα πνεύμα συνεργασίας με μεγαλύτερη ανοχή και υπομονή, κάτι το οποίο μπορούμε να αξιοποιήσουμε προς αμοιβαίο όφελός μας. Πώς όμως προσεγγίζουμε το κάθε πιστωτικό ίδρυμα για να πετύχουμε την όσο το δυνατόν καλύτερη ρύθμιση;
Για την αντιμετώπιση των δανείων αυτών, τονίζουμε τη μακροχρόνια και απόλυτα τυπική σχέση με το πιστωτικό ίδρυμα, παραθέτουμε τα αίτια της δύσκολης οικονομικής μας θέσης που είναι κυρίως έξω-επιχειρησιακά και του ευρύτερου οικονομικού περιβάλλοντος, προσκομίζουμε τα οικονομικά στοιχεία και business plan που αποδεικνύουν την βιωσιμότητα του εγχειρήματος, αιτούμαστε συγκεκριμένα πράγματα, εφαρμόσιμα, τα οποία υλοποιώντας τα, η εταιρεία θα επιτύχει το στόχο της (περίοδο χάριτος κεφαλαιακών καταβολών, μείωση επιτοκίου, κλπ). Όταν οι δανειολήπτες δεν έχουν ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα αλλά περισσότερα, διαμορφώνουμε ένα πλαίσιο για την μεταξύ τους συνεργασία.
Η βιωσιμότητα του χρέους είναι το κυρίαρχο στοιχείο για μία ρύθμιση, επικουρούμενο από την ειλικρίνεια και το αμοιβαίο όφελος που προσδίδει η διέξοδος. Επομένως το business plan και η βιωσιμότητα αυτού είναι κρίσιμης σημασίας. Δεν υπάρχει παγιοποιημένος τρόπος διαπραγμάτευσης αφού η κάθε περίπτωση είναι μοναδική και έχει ιδιαιτερότητες. Εργαζόμαστε ώστε η εκάστοτε επιχείρηση ή/και νοικοκυριό να έχει μια σταθερή πρόταση, αυτή που όντως διαμορφώνει βιωσιμότητα και η οποία συνάδει με τον κλάδο της, τις ιδιαιτερότητες της δράσεως της επιχείρησης, με σαφή και λογικά επιχειρήματα.
Για να το επιτύχουμε όμως αυτό, ένας δανειολήπτης οφείλει πάντα να είναι συνεργάσιμος έναντι των δανειστών του. Πρέπει να είναι πάντα διαθέσιμος σε επικοινωνία με τον δανειστή ή με όποιον ενεργεί νομίμως για λογαριασμό αυτού και να ανταποκρίνεται με ειλικρίνεια και σαφήνεια, σε κλήσεις και επιστολές του. Σκοπός είναι να μην γίνονται υπερβολές και λανθασμένες πολιτικές κατά την επικοινωνία με τα πιστωτικά ιδρύματα ώστε να υπάρχει μια δομημένη και με ορθούς όρους επικοινωνία. Δρούμε με αντοχή, απόλυτη ψυχραιμία, ηρεμία και διπλωματικότητα.
Οι ίδιοι οι δανειολήπτες πρέπει ωστόσο να κατανοήσουν ότι η ίδια η διαχείριση είναι συνήθως μία πολυετής και μακρά διαδικασία, καθώς ουδείς μπορεί εύκολα να προβεί σε διαγραφή χρέους εύκολα και αυτοματοποιημένα. Η εμπειρία δείχνει ότι υπάρχει μεγάλη, πολυδαίδαλη, επίπονη και διαρκής διαπραγμάτευση με τα τραπεζικά στελέχη και η οποία απαιτεί υπομονή και κατανόηση. Μόνο με αυτό τον τρόπο μπορεί να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Παραμένω στη διάθεσή σας,
Με εκτίμηση,
Για την “Business Support Services”
Ευστάθιος Λιακόπουλος
