Αριθμοδείκτες! Σε τι χρησιμεύουν;
Οι οικονομικοί αναλυτές (εσωτερικοί ή εξωτερικοί) προκειμένου να αναλύσουν τις οικονομικές καταστάσεις (Ισολογισμός, Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσης, Κατάσταση Ταμειακών Ροών) χρησιμοποιούν ως μέσα τους χρηματοοικονομικούς δείκτες ή αριθμοδείκτες για να καθορίσουν τις ανάγκες χρηματοδότησης της επιχείρησης καθώς επίσης και τις δυνατότητες διαπραγμάτευσης που έχει με τους εξωτερικούς της χρηματοδότες. Έτσι, μπορούμε να πληροφορηθούμε σε γενικές γραμμές για τη ρευστότητα, τη δραστηριότητα, την αποδοτικότητα και την βιωσιμότητα μιας επιχείρησης σε σχέση με την διάρθρωση των κεφαλαίων της και σε τελική ανάλυση την πραγματική κατάσταση ολόκληρης της οικονομικής μονάδας.
Με την βοήθεια των αριθμοδεικτών οι αναλυτές πραγματοποιούν την Διαχρονική Ανάλυση και την Διαστρωματική Ανάλυση της επιχείρησης. Συγκεκριμένα, στην Διαστρωματική Ανάλυση γίνεται σύγκριση των παρόντων χρηματοοικονομικών στοιχείων της επιχείρησης με τα αντίστοιχα που παρουσίασε η ίδια στο παρελθόν ή θα παρουσιάσει στο προβλεπόμενο μέλλον. Εξετάζεται εάν η χρηματοοικονομική κατάσταση ή απόδοση της επιχείρησης έχει βελτιωθεί ή έχει χειροτερεύσει με την πάροδο του χρόνου. Στην Διαστρωματική Ανάλυση γίνεται σύγκριση των χρηματοοικονομικών στοιχείων της επιχείρησης με τα αντίστοιχα παρόμοιων επιχειρήσεων ή τη μέση τιμή του κλάδου στον οποίο ανήκει κατά τη διάρκεια του ίδιου χρονικού διαστήματος.
Αριθμοδείκτες! Σε τι χρησιμεύουν;
Οι χρηματοοικονομικοί δείκτες καταρτίζονται με βάση τους εξής κανόνες:
- Η συσχέτιση των μεγεθών γίνεται κατά τρόπο ώστε οι δείκτες – αριθμοί που προκύπτουν να είναι
ευθέως ανάλογοι με την κατάσταση που απεικονίζουν, δηλαδή οι υψηλότεροι δείκτες να αντιστοιχούν
σε ευνοϊκότερες καταστάσεις και οι χαμηλότεροι σε δυσμενέστερες. - Τα μεγέθη των συσχετίσεων επιλέγονται κατά τρόπο που να μειώνει στο ελάχιστον π.χ. τα λάθη ή τις
επιπτώσεις νομισματικών διακυμάνσεων. - Δείκτες που οι όροι τους αναφέρονται σε διάστημα χρήσεως μικρότερο από δώδεκα (12) μήνες δεν
είναι ενδεικτικοί της όλης καταστάσεως της οικονομικής μονάδας και κρίνονται πάντοτε σε συσχέτιση
με δείκτες αντίστοιχων χρονικών περιόδων προηγούμενων ετών - Οι δείκτες καλύπτουν όλους τους τομείς δραστηριότητας της οικονομικής μονάδας. Για το λόγο αυτό
ταξινομούνται σε ομάδες κατά τρόπο που να επιτρέπει μία αρκετά πλατύτερη ανάλυση κάθε
δραστηριότητας. - Δείκτης μεμονωμένος έχει σχετική μόνο χρησιμότητα. Γι’ αυτό επιβάλλεται να γίνεται σύγκριση
διάφορων δεικτών μεταξύ τους, ώστε να εξασφαλίζονται ορθά συμπεράσματα. τους, εξασφαλίζονται
ορθά συμπεράσματα.
Υπάρχουν συγκεκριμένες κατηγορίες αριθμοδεικτών. Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει τους αριθμοδείκτες οι οποίοι εξυπηρετούν τις ανάγκες αξιολογήσεως της οικονομικής θέσεως της οικονομικής μονάδας, όπως αυτή εμφανίζεται σε στατική μορφή. Τα στοιχεία που είναι αναγκαία για την κατάρτιση των αριθμοδεικτών αυτών αντλούνται βασικά από τους λογαριασμούς του ισολογισμού. Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει τους αριθμοδείκτες οι οποίοι εξυπηρετούν τις ανάγκες αναλύσεως της δυναμικής εικόνας της επιχειρηματικής προσπάθειας και του αποτελέσματος που προκύπτει από τη λειτουργία της οικονομικής μονάδας. Τα στοιχεία που είναι αναγκαία για την κατάρτιση των αριθμοδεικτών αυτών αντλούνται βασικά από τους λογαριασμούς οργανικών, κατ’ είδος, εξόδων και εσόδων, γενικής εκμεταλλεύσεως και αποτελεσμάτων. Η τρίτη κατηγορία περιλαμβάνει δείκτες οι οποίοι εξυπηρετούν την ανάγκη συσχετίσεως των στατικών στοιχείων του ισολογισμού προς τα δυναμικά στοιχεία της εκμεταλλεύσεως, με σκοπό τον προσδιορισμό της ορθολογικής ή μη χρησιμοποιήσεως των μέσων της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Σύμφωνα με τα ανωτέρω έχουμε τους Αριθμοδείκτες Ρευστότητας, τους Αριθμοδείκτες Δραστηριότητας, τους Αριθμοδείκτες Αποδοτικότητας, τους Αριθμοδείκτες Διαρθρώσεως Κεφαλαίων και Βιωσιμότητας και τέλος τους Αριθμοδείκτες Επενδύσεων.
Οι άμεσα ενδιαφερόμενοι από την ανάλυση και ερμηνεία των αριθμοδεικτών σε μία επιχείρηση μπορεί να είναι οι Επενδυτές, οι Μέτοχοι, οι Πελάτες, οι Πιστωτές, οι Εργαζόμενοι, οι Δημόσιες υπηρεσίες και η Διοίκηση του Πιστωτικού Ιδρύματος. Οι αποφάσεις που μπορεί να προκύψουν από τους μετόχους ή τους επενδυτές για την πορεία ή για κάποια επένδυση, που αφορά την οικονομικής μονάδα, βασίζονται στην Χρηματοοικονομική Μελέτη με Αριθμοδείκτες.
Πηγή: Δημήτριος Βασιλείου,Νικόλαος Ηρειώτης:Χρηματοοικονομική Διοίκηση:Θεωρία και Πρακτική,Εκδόσεις Rosili,Αθήνα 2008